Przed ślubem wielu przyszłych małżonków zastanawia się, kto może zostać ich świadkiem podczas zawierania związku małżeńskiego. Zazwyczaj narzeczeni decydują się, aby ich świadkami była kobieta oraz mężczyzna. Czy różnica płci jest wymogiem formalnym? Jakie warunki powinni spełniać świadkowie? 

Przy wyborze świadków należy rozróżnić, czy przyszli małżonkowie będą zawierali sakramentalny związek małżeński, ważny wyłącznie w świetle prawa kanonicznego, czy też wybrali najbardziej popularną i powszechną formę małżeństwa konkordatowego, ważnego również w świetle prawa cywilnego.  

Do ważności zawarcia sakramentalnego związku małżeńskiego ważnego w świetle prawa kanonicznego wymagana jest obecność dwóch świadków. Nie ma dookreślenia, co do płci oraz wieku. Wniosek z tego, że funkcję świadka wypełnia osoba nawet niepełnoletnia, ochrzczona lub nieochrzczona, niezależnie od zróżnicowania płci, która w razie potrzeby mogłaby poświadczyć o zawarciu związku małżeńskiego. Z powyższych względów wykluczeni z grona świadków są zatem Ci, którzy nie są zdolni do rozeznania tego, co się aktualnie dzieje podczas ceremonii ślubu oraz do rozpoznania osób z powodu braku przytomności, upojenia alkoholowego, czy choroby umysłowej. Jednak do godziwości zawieranego sakramentu małżeństwa, mając na uwadze świętość związku małżeńskiego, wymaga się aby małżonkowie na swoich świadków wybierali osoby dorosłe oraz bez zarzutów natury moralnej, aby w tym dniu z młodą parą mogli przystąpić do Komunii Świętej. 

Wymogi, co do świadków zmieniają się, gdy przyszli małżonkowie zdecydowali się na zawarcie małżeństwa konkordatowego. W tym przypadku należy uwzględnić oprócz przepisów prawa kanonicznego, regulacje zawarte w ustawodawstwie krajowym. Do ważności małżeństwa konkordatowego wymagana jest obecność dwóch, pełnoletnich świadków. Zostały tutaj postawione wyższe wymagania, co do wieku świadków, wiek pełnoletniości, a co za tym idzie pełna zdolność do czynności prawnej.

Podsumowując, małżonkowie zawierający małżeństwo konkordatowe są zobowiązani wybrać na świadków dwie osoby pełnoletnie, posiadające zdolność do czynności prawnych. Nie ma znaczenia różnica płci, mogą to być zarówno dwie kobiety, jak i dwóch mężczyzn. Należy jednak pamiętać, że funkcja świadków jest niezwykle ważna, w szczególności gdy pojawią się jakiekolwiek wątpliwości, co do ważności małżeństwa w ewentualnym procesie o stwierdzenie jego nieważności.